ÇÓáÇãی æÑËÀ ˜ی ÇãÇáی æ ÇäÀÏÇã ˜ÿ 87 ÓÇá ۔۔ÐãÀ ÏÇÑ ˜æä۔۔ÇÑیá 1925 ÊÇ ÇÑیá 2012
ÏäیÇ ÈªÑ ˜ÿ ãÐÀÈ æ ÊÀÐیÈæŸ ˜ی ØÑÍ ÇÓáÇã Ȫی Çی˜ ÐäÏÀ ÌÇæیÏ ãÒÀÈ ÇæÑ ã˜ãá ÖÇÈØÀ ÍیÇÊ ÀیŸ۔ÂÌ Èªی ÏäیÇ ˜ÿ ãÎÊáÝ ãÐÇÀÈ ÇæÑ ÊÀÐÈیŸ ÈÔãæá ãÓáãÇä ÇäÇ æÑËÀ ãÍÝæÙ ˜Ñ ÑÀÿ ÀیŸ¡ Èá˜À ÇÓ ˜ÿ áÆÿ ˜æÔÔیŸ ˜Ñ ÑÀÿ ÀیŸ۔ ÞÈáÀ Çæá ÈیÊ ÇáãÞÏÓ ˜æ ÕیÀæäیæŸ ˜ÿ äá Óÿ ªšÇäÇ ÇæÑ ÇÓ ˜ÿ áÆÿ ˜æÔÔ ˜ÑäÇ Èªی ÇÓ áÆÿ Àÿ ˜À ÞÈáÀ Çæá ÈیÊ ÇáãÞÏÓ Ïیä ÍÞ ÇÓáÇã ˜Ç Àی æÑËÀ ÇæÑ ãÓáãÇäæŸ ˜Ç ÀáÇ ÞÈáÀ Àÿ ÞÈáÀ Çæá ÈیÊ ÇáãÞÏÓ ˜ی ÇãÇáی Êæ ÕیÀæäیæŸ ˜ÿ ÀÇʪ ÀæÆی áی˜ä ÇÝÓæÓ ÕÏ ÇÝÓæÓ ÍÌÇÒ ã˜À æ ãÏیäÀ ãیŸ ÇÓáÇãی æÑËÀ ÇæÑ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ˜ی ÇãÇáی ÇæÑ ÇäÀÏÇã Çäÿ  ˜æ ãÓáãÇä ˜Àäÿ æÇáÿ æÀÇÈیæŸ Âá ÓÚæÏ ˜ÿ ÀÇʪ ÀæÆی ÇæÑ یÀ ÓáÓáÀ ÇÈ Èªی ÌÇÑی Àÿ۔ Âá ÓÚæÏ ˜ی ãÌÑãÇäÀ ˜ÑÏÇÑ ˜Ç ÇÓ Óÿ Èšª ˜Ñ ˜یÇ ËÈæÊ Àæ Ó˜ÊÇ Àÿ ˜À ÍÌÇÒ ˜ی ãÞÏÓ ÓÑÒãیä Ñ ˜Æی ÏÀÇÆیæŸ Óÿ ÞÇÈÖ Âá ÓÚæÏ ˜ÿ ãØáÞ ÇáÚäÇä ÈÇÏÔÇÀæŸ ˜ÿ æÑËÿ ˜æ ãÍÝæÙ ÈäÇäÿ ˜ÿ áÆÿ ˜ÑæšæŸ ÇáÑÒ ÇæÑ ÑیÇá ˜ÿ ãäÕæÈÿ ÔÑæÚ ˜Ñ ÏÆیÿ Æیÿ ÀیŸ۔۔۔۔áی˜ä Âá ÑÓæá Õ ÇæÑ ÇÀáÈیÊ ÇØÀÇÑ ؑ ˜ÿ ÕÏیæŸ Óÿ ÞÇÆã ãÒÇÑÇÊ ÇæÑ ãÓÇÌÏ æ ãÞÏÓ ãÞÇãÇÊ ÇÓáÇãی æÑËÿ ˜æ ãäÀÏã ˜Ñ ÏیÇ یÇ ÇæÑ یÀ ÓáÓÀ ÂÌ Èªی ÌÇÑی Àÿ۔ ÇÓáÇãی æÑËÀ ÌÓÿ ÞÑÂä äÿ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ یÚäی ÇááÀ ˜ی äÔÇäیÇŸ ÞÑÇÑ ÏیÇ ˜ی ÇÀãیÊ ÇÓ áÆÿ ÀیŸ ˜À ÇÓ æÑËÿ ˜æ Ïی˜ª ˜Ñ áæ ÇæÑ Âäی æÇáی äÓáیŸ ÇááÀ ˜ÿ Ïیä ˜ی ØÑÝ ãÊæÌÀ Àæ ˜Ñ ÊÞæی ÇáÀی ÇÎÊیÇÑ ˜ÑیŸ ۔ یÀی æÌÀ Àÿ ˜À ÞÑÂä äÿ ÕÝی æ ãÑæی ˜ی ÀÇšیæŸ ˜æ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ˜Àی ˜Ñ ˜ÇÑÇ Àÿ۔ ÇÓی ØÑÍ ÍÌÑ ÇÓæÏ ÙÇÀÑÇ Çی˜ 滄 Àÿ áی˜ä ÇááÀ ˜ÿ äÐÏی˜ ÇÀãیÊ ÇÊäی Àÿ ˜À ÀÑ ÍÇÌی ˜ی ÎæÇÀÔ ÀæÊی Àÿ ˜À ÍÌÑ ÇÓæÏ ˜æ ÈæÓÀ ÏیÇ ÌÇÆÿ ÇæÑ ÊãÇã ÊÑ ã˜ÇÊÈ ÇÓáÇã ˜ÿ ÀÇŸ یÀ Úیä ÚÈÇÏ Ê æ ËæÇÈ ˜Ç ˜Çã Àÿ۔۔۔˜یÇ ÍÌÑ ÇÓæÏ ˜æ ÈæÓÀ Ïیäÿ ÇæÑ æãäÿ Óÿ ÎÏÇäÎæÇäÓÊÀ ˜æÆی ÔÎÕ ÈÊ ÑÓÊی æ 滄 ÑÓÊی ˜Ç ãÑÊ˜È Àæ ÑÀÇ Àÿ ¡ÀÑÒ äÀیŸ Èá˜À ÍÌÑ ÇÓæÏ ˜æ æãäÇ ÇááÀ ˜ی Çی˜ äÔÇäی ˜æ æãäÇ Àÿ ÌÓ Óÿ ÚÞیÏÀ ÊæÍیÏ ãیŸ ÇÖÇÝÀ ÀæÊÇ Àÿ۔ یÇ ãÐیÏ ÂÓÇäی ˜ی ÎÇØÑ ÇÑ ˜æÆی ÔÎÕ Çäی È暪ی ãÇŸ ˜ÿ ÀÇʪ ˜æ ÚÞیÏÊ æ ÚÒÊ ˜ی ÎÇØÑ ÈæÓÇ ÏیÊÇ Àÿ Êæ ˜یÇ äÚæÒ ÈÇááÀ æÀ Ôј æ ÈÏÚÊ ˜Ñ˜ÿ ãÇŸ ˜æ æÌ ÑÀÇ Àÿ¡ ÀÑÒ äÀیŸ Èá˜À ãÇŸ ˜ÿ ãÞÇã ãیŸ ãÇŸ ˜ی ÚÒÊ æ ÇÍÊÑÇã ˜ÑÊÇ Àÿ äÇ ˜À ãÚÈæÏ æ ÎÇáÞ ˜ÿ ãÞÇã ãیŸ ˜یæä˜À ãÚÈæÏ ˜ÿ ãÞÇã ʘ ˜æÆی äÀیŸ Àä Ó˜ÊÇ¡ ÇááÀ áÇÔÑی˜ æ áÇãÍÏæÏ Àÿ ÇæÑ ÇÓ ˜Ç ÇÍÇØÀ ˜ÑäÇ ãÍÇá æ äÇãã˜ä Àÿ۔ ãÇŸ ˜Ç ãÇŸ ˜ÿ ãÞÇã Ñ ÇÍÊÑÇã Úیä ÇÓáÇã ÇæÑ Í˜ã ÑæÑÏÇÑ Àÿ۔ áی˜ä Çäÿ  ˜ÿ ÚáÇæÀ ÏیÑ ÊãÇã ãÓáãÇäæŸ ˜æ ˜ÇÝÑ ˜Àäÿ æÇáÿ æÀÇÈیÊ ÇÓ ÍÞیÞÊ ˜æ Óã̪äÿ ˜ی ÈÌÇÆÿ ÀÑ یÒ ÍÊی ˜À ãÇŸ ˜Ç ãÇŸ ˜ÿ ÏÑÌÿ ãیŸ ÇÍÊÑÇã ˜æ Ȫی Ôј æ ÈÏÚÊ ÞÑÇÑ Ïÿ ˜Ñ ˜ÝÑ ˜ÿ ÝÊæÿ æÇáی Ýی˜šی Óÿ ÝÊæÿ ÏیäÇ ÔÑæÚ ˜Ñ ÏیÊÿ ÀیŸ۔۔۔۔۔۔ÍÇáÇä˜À ÇæÇÆá ÇÓáÇã ÍÊی ˜À ÑÓæá ÇááÀ ¡Õ ˜ی ÐäÏی ãیŸ ÒÔÊÀ ÇäÈیÇ ؑ ÇæÑ ÇæáیÇ ˜ÿ ÞÈæÑ ˜ی ÊÚãیÑ ÇæÑ یÛãÈÑæŸؑ ¡ÇæáیÇÁ ÇæÑ ÎÏÇ ˜ÿ äی˜ ÈäÏæŸ ˜ی ÞÈÑæŸ Ñ ÚãÇÑÊ یÇ ãÒÇÑ ÈäÇäÿ ˜Ç ÓáÓáÀ ãæÌæÏ ÊªÇ¡ ÇæÑ ÑÓæá Õ ˜ÿ ÒãÇäÿ ãیŸ ãÓáãÇä æ ÇÕÍÇÈ ÑÓæá Õ ÇäÈیÇؑ æ ÇæáیÇؑ ˜ÿ ÞÈæÑ æ ãÒÇÑÇÊ Ñ ÏÚÇ ˜ÿ áÆÿ ÌÇÊÿ ʪÿ۔ ÇÑ یÀ Úãá ÇÓáÇã ˜ÿ ÎáÇÝ یÇ äÚæÒ ÈÇááÀ Ôј æ ÈÏÚÊ ÀæÊÇ Êæ ÑÓæá Õ Çäÿ ÒãÇäÿ Àی ãیŸ ãÓáãÇäæŸ ˜æ Ñæ˜ áیÊÿ áی˜ä ÇیÓÇ ÀÑÒ äÀیŸ ÀæÇ۔
ÇÓ ãÓÆáÿ ˜æ ÓÈ Óÿ Àáÿ ÇÈä ÊیãیÀ ˜ÿ ãÔÀæÑ æ ãÚÑæÝ ÔÇÑÏ ( ÇÈä ÇáÞیã ) äÿ ªیšÇ ÇæÑ ÇæáیÇÁ ÎÏÇ äیÒ یÛãÈÑæŸ ˜ی ÞÈÑæŸ Ñ ÚãÇÑÊ ÈäÇäÇ ÍÑÇã ÞÑÇÑ ÏیÇ ۔ ÇæÑ Çä ˜ی æیÑÇäی æ ÇäÀÏÇã ˜Ç ÝÊæیٰ ÏیÇ Àÿ ۔ ÇÈä ÇáÞیã Çäی ˜ÊÇÈ (ÒÇÏ ÇáãÚÇÏ Ýی ªÏی ÎیÑ ÇáÚÈÇÏ )(ÒÇÏ ÇáãÚÇÏ Õ٦٦١) ãیŸ ᘪÊÇ Àÿ :
''یÌÈ ªÏã ÇáãÔÇªÏ ÇáÊی ÈõäöیóÊ Úáی ÇáÞÈæÑ ¡ æ áÇ یÌæÒ ÇÈÞÇÁ ªÇ ÈÚÏ ÇáÞÏÑÉ Úáیٰ ªÏãªÇ æ ÇÈØÇáªÇ یæãÇð æÇÍÏÇð'' ( ÞÈÑæŸ Ñ ÊÚãیÑ ÔÏÀ ÚãÇÑÊæŸ ˜æ ªÇäÇ æÇÌÈ Àÿ ¡ ÇÑ ÇäÀÏÇã ÇæÑ æیÑÇäی ãã˜ä Àæ Êæ Çی˜ Ïä Ȫی ÊÇÎیÑ ˜ÑäÇ ÌÇÆÒ äÀیŸ Àÿ)
١٣٤٤ª ãیŸ ÌÈ ˜À Âá ÓÚæÏ äÿ ã˜À æ ãÏیäÀ ˜ÿ ÑÏ æ äæÇÍ ãیŸ ÇäÇ æÑÇ ÊÓáØ ÌãÇیÇ Êæ ãÞÏÓ ãÞÇãÇÊ ¡ ÌäÊ ÇáÈÞیÚ ¡ÇÕÍÇÈ ÑÖ ÇæÑ ÇÀáÈیÊ ÇØÀÇÑؑ ãÍãÏ æ Âá ãÍãÏؑ Óÿ ÈÛÖ ˜ی æÌÀ Óÿ ÎÇäÏÇäö ÑÓÇáÊ ˜ÿ ÂËÇÑ ˜æ ÕÝÍÀٔ ÀÓÊی Óÿ ãÍæ ˜Ñ Ïیäÿ ˜Ç ÚÒã ˜یÇ ÇÓ ÓáÓáÿ ãیŸ ÇäÀæŸ äÿ ãÏیäÀ ˜ÿ ÚáãÇÁ Óÿ ÝÊæÿ æÛیÑÀ áÆÿ ÊǘÀ ÊÎÑیÈ ˜ی ÑÇÀ ÀãæÇÑ Àæ ÌÇÆÿ ۔ ÇæÑ ÇÀá ÍÌÇÒ ˜æ Ìæ ˜À ÇÓ ˜Çã ˜ÿ áÆÿ ÊیÇÑ äÀ ʪÿ ¡ Ȫی Çäÿ ÓÇʪ ãáÇیÇ ÌÇÆÿ ۔ÇÓی ÈäÇÁ Ñ äÌÏ ˜ÿ ÞÇÖی ÇáÞÖÇÊ ¡ ''ÓáیãÇä Èä ÈáیÀÏ '' ˜æ ãÏیäÀ ÑæÇäÀ ˜یÇ ÊǘÀ æÀ Çä ˜ÿ ãä ÓäÏ ÝÊæÿ ¡ÚáãÇÆÿ ãÏیäÀ Óÿ ÍÇÕá ˜Ñÿ ¡ÇÓ äÿ Çä ÓæÇáÇÊ ˜æ ÇÓ ØÑÍ Êæš ãæš ˜Ñ æªÇ ˜À Çä ˜Ç ÌæÇÈ Èªی æÀÇÈیæŸ ˜ÿ äÙÑیÆÿ ˜ÿ ãØÇÈÞ ÇäÀی ÓæÇáÇÊ ãیŸ ãæÌæÏ ÊªÇ ۔ ÇÓ ØÑÍ ãÝÊیæŸ ˜æ یÀ Óã̪ÇÏیÇ یÇ ˜À Çä ÓæÇáÇÊ ˜ÿ æÀی ÌæÇÈÇÊ ÏیŸ Ìæ ÎæÏ ÓæÇáÇÊ ˜ÿ ÇäÏÑ ãæÌæÏ ÀیŸ æÑäÀ ÇäÀیŸ Ȫی ãÔј ÞÑÇÑ Ïÿ ÏیÇ ÌÇÆÿ Ç ۔ÇæÑ ÊæÈÀ äÀ ˜Ñäÿ ˜ی ÕæÑÊ ãیŸ ÇäÀیŸ ÞÊá ˜Ñ ÏیÇ ÌÇÆÿ Ç ۔
ÓæÇáÇÊ ÇæÑ ÌæÇÈÇÊ ã˜À Óÿ ÔÇÆÚ Àæäÿ æÇáÿ ÑÓÇáÀ (Çã ÇáÞÑیٰ ) ãÇÀ ÔæÇá ١٣٤٤ª ãیŸ ãäÊÔÑ ÀæÆÿ ۔ æÀÇÈی ١٥ ÑÈیÚ ÇáÇæá ١٣٤٣ª ˜æ ÍÌÇÒ Ñ ÞÇÈÖ ÀæÆÿ ÇæÑ ÂŠªæیŸ ÔæÇá ١٣٤٣ ª ÈãØÇÈÞ ÇÑیá ۱۹۲۵ ÚیÓæی ˜æ ÌäÊ ÇáÈÞیÚ ãیŸ ÇÆãÀ ˜ÿ ãÒÇÑæŸ ˜ی ÞÈÑæŸ ˜æ ãäÀÏã ˜Ñ ÏیÇ ۔ÇÓ ˜ÿ ÈÚÏ ÔیÚÀ Óäی ÊãÇã ãÓáãÇäæŸ ãیŸ ÑÏø Úãá ˜ی ÔÏیÏ áÀš Ïæš Æی ۔˜یæä˜À ÓÈ ˜æ ÊÀ 滂 ˜À ãÏیäÀ ˜ÿ ÚáãÇÁ Óÿ ÝÊæیٰ ÍÇÕá ˜Ñäÿ ˜ÿ ÈÚÏ ÇÑ À ÑÇ Ïªã˜Ç ˜Ñ Àی ˜یæŸ äÀ áیÇ یÇ Àæ ¡ ÇÆãÀؑ ˜ی ÞÈÑæŸ ˜Ç ÇäÀÏÇã ÇæÑ ÚãÇÑÊæŸ ˜ی ÊÎÑیÈ ÔÑæÚ Àæ ÌÇÆÿ ی ÇæÑ ÇیÓÇ Àی ÀæÇ Èªی ۔ ãÏیäÀ ˜ÿ äÏÑÀ ÚáãÇÁ Óÿ ÝÊæیٰ áیäÿ ÇæÑ ÇÓÿ ÍÌÇÒ ãیŸ äÔÑ ˜Ñäÿ ˜ÿ ÈÚÏ ÝæÑÇð ÎÇäÏÇä ÑÓÇáÊؑ ˜ÿ ÂËÇÑ ˜æ ÇÓی ÓÇá ŠªæیŸ ÔæÇá ˜æ ãÍæ ˜ÑäÇ ÔÑæÚ ˜Ñ ÏیÇ ۔ ÇÀá ÈیÊ ÚáیÀã ÇáÓáÇã ÇæÑ ÇÕÍÇÈ äÈی (Õ) ˜ÿ ÂËÇÑ ÈØæÑ ˜áی ãŠÇ ÏیÆÿ Æÿ ۔ ÌäÊ ÇáÈÞیÚ ãیŸ ÇÆãÀ ÚáیÀã ÇáÓáÇã ˜ÿ ÑæÖæŸ ˜ی ÑÇŸ ÈÀÇ ÇÔیÇÁ áæŠ áی ÆیŸ ۔ ÇæÑ ÞÈÑÓÊÇä ÈÞیÚ Çی˜ ˜ªäÑ ÇæÑ æیÑÇäÿ ˜ی ÕæÑÊ ÇÎÊیÇÑ ˜Ñ یÇ ˜À ÌÓÿ Ïی˜ª ˜Ñ ÇäÓÇä áÑÒ ÌÇÊÇ Àÿ ۔ æÀÇÈی ÇæÑ Âá ÓÚæÏ ÇÓی ÓÇá ÑæÖÆÀ ÑÓæá Õ ÇæÑ äÈÏ ÍÖÑÇ ˜æ Ȫی ãäÀÏ㠘јÿ ÒãیŸ ÈæÓ ˜ÑäÇ ÇÀÊÿ ʪÿ áی˜ä ÌÈ æÑی ÏäیÇ ãیŸ ãÓáãÇäæŸ ˜Ç ÑÏ Úãá Ïی˜ªÇ Êæ Çäÿ ÂÞÇ È暪ÿ ÇÓÊÚãÇÑ ÈÑØÇäیÀ ˜ÿ ãÔæÑÿ ÇæÑ ÇÓ Ñ Óÿ ˜À ˜ÀیŸ æÑÇ ÚÇáã ÇÓáÇã æÀÇÈیÊ ÇæÑ Âá ÓÚæÏ ˜æ ÞÇÏیÇäیæŸ ˜ی ØÑÍ ÛیÑ ãÓáã äÀ ÞÑÇÑ ÏیŸ ¡ÑæÖÆÀ ÑÓæá Õ ˜æ ãäÀÏã Êæ äÀ ˜یÇ áی˜ä ÂÌ Ê˜ æÀÇÈیÊ ÇæÑ Âá ÓÚæÏ ˜ÿ ä㘠ÎæÇÑ ÓÇÀی ÑæÖÀ ÑÓæá Õ ˜ی ØÑÝ ÚÞیÏÊ ÇæÑ ÒیÇÑÇÊ ˜ی ÎÇØÑ Âäÿ æÇáÿ ÏäیÇ ÈªÑ ˜ÿ Óäی ÔیÚÀ ãÓáãÇäæŸ ˜æ ÒیÇÑÇÊ ÑÓæá Õ Óÿ Ñæ˜Êی ÑÀی Àÿ¡ ÇæÑ äÈÏ ÍÖÑی ˜æ ÕÇÝ ˜Ñäÿ ˜ی ÈÌÇÆÿ ÇÓ Ñ ÑÏ æ ÛÈÇÑ ˜ی ÀÑی ÊÀÀ ÌãÚ ÀæäÇ ÇÓ ÈÇÊ ˜ی Ïáیá Àÿ ˜À æÀÇÈیÊ Ïá Àی Ïá ãیŸ ÂËÇÑ äÈæی Õ ˜ÿ ÈÇÞی ÑÀäÿ Ñ ÛÕÀ ÇÊÇÑ ÑÀی Àÿ۔
ÇáÝ۔ ÞÈÑæŸ ˜ی ÊÚãیÑ ˜ÿ ÓáÓáÿ ãیŸ
ÇÓ ãæÖæÚ ˜ÿ ͘㠘æ ÞÑÂä ˜ÿ ÚÇã ÇÕæáæŸ Óÿ ÇÎÐ ˜Ñ Ó˜Êÿ ÀیŸ ۔
١۔ ÇæáیÇÁ ÎÏÇ ˜ی ÞÈÑæŸ ˜ی ÊÚãیÑ ÇæÑ ÍÝÇÙÊ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ˜ی ÊÚÙیã ãیŸ ÏÇÎá Àÿ ۔
ÞÑÂä ˜Ñیã ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ˜ی ÊÚÙیã ˜æ ÞáæÈ ˜ی ÑÀیÒÇÑی ÇæÑ ÏáæŸ Ñ ÊÞæÇÆÿ ÇáٰÀی ˜ÿ ÛáÈÀ ˜ی ÚáÇãÊ æ äÔÇäی ÌÇäÊÇ Àÿ ۔ÇÑÔÇÏ ÀæÊÇ Àÿ :
'' Ðóáößó æóãóäú íõÚóÙøöãú ÔóÚóÇÆöÑó Çááøóåö ÝóÅöäøóåóÇ ãöäú ÊóÞúæóì ÇáúÞõáõæÈö '' (ÓæÑÀٔ ÍÌ ٣٢)
Ìæ ÔÎÕ ÔÇÆÑÇááÀ ˜ی ÊÚÙیã ˜ÑÊÇ Àÿ Êæ یÀ ÊÞæÇÆÿ ÞáæÈ ˜ی ÚáÇãÊ Àÿ۔ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ˜ی ÊÚÙیã ˜Ç ÇÕá ãÞÕÏ ˜یÇ Àÿ ¿ÔÚÇÆÑ ''ÔÚیÑÀ '' ˜ی ÌãÚ Àÿ ¡ÌÓ ˜ÿ ãÚäی ÚáÇãÊ æ äÔÇäی ÀیŸ ÂیÊ ˜Ç ãØáÈ æÌæÏ ÎÏÇ ˜ی äÔÇäیÇŸ ÈیÇä ˜ÑäÇ äÀیŸ ˜یæä˜À ÊãÇã ãæÌæÏÇÊ ÚÇáã ÇÓ ˜ÿ æÌæÏ ˜ی äÔÇäیÇŸ ÀیŸ ۔ ÇæÑ ˜Óی äÿ یÀ äÀیŸ ˜ÀÇ ˜À Ìæ ˜ª ÇÓ áÒÇÑ ÀÓÊ æ ÈæÏ ãیŸ Àÿ Çä ÓÈ ˜ی ÊÚÙیã ÊÞæیٰ ˜ی ÚáÇãÊ Àÿ۔ Èá˜À ÇÓ Óÿ ãÑÇÏ ÇÓ ˜ÿ Ïیä ˜ی äÔÇäیÇŸ ÀیŸ ۔ÇÓی ÈäÇÁ Ñ Êæ ãÝÓÑیä ÇÓ ÂیÊ ˜ی یæŸ ÊÝÓیÑ ˜ÑÊÿ ÀیŸ ۔
''ãÚÇáã Ïیä ÇááÀ '' ÎÏÇ ˜ÿ Ïیä ˜ی äÔÇäیÇŸ ۔(ãÌãÚ ÇáÈیÇä ¡Ì٤¡Õ ٨٢) ÇÑ ÞÑÂä äÿ ÕÝÇæãÑæÀ ˜ÿ ÇæÑ ÇÓ ÇæäŠ ˜æ Ìæ ãäیٰ ãیŸ ÞÑÈÇäی ˜ÿ áÆÿ áÿ ÌÇیÇ ÌÇÊÇ Àÿ ¡ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ãیŸ ÔãÇÑ ˜یÇ Àÿ Êæ ÇÓ ˜Ç ÓÈÈ یÀ Àÿ ˜À یÀ ÂÆیä ÇÈÑÇÀیãؑ ÇæÑ Ïیä ÍäیÝ ˜ی äÔÇäیÇŸ ÇæÑ ÚáÇãÊیŸ ÀیŸ ۔ ÇÑ ''ãÒÏáÝÀ '' ˜æ ''ãÔÚÑ '' ˜ÀÊÿ ÀیŸ Êæ ÇÓ ˜ی æÌÀ Ȫی یÀی Àÿ ˜À æÀ Ïیä ÇáٰÀی ˜ی äÔÇäی Àÿ æÀÇŸ Ñ ŠªÀÑäÇ ¡Ïیä Ñ Úãá ÇæÑ ÎÏÇ ˜ی ÇØÇÚÊ ˜ی ÚáÇãÊ Àÿ ۔
ÇÑ ÊãÇã ãäÇÓ˜ ÍÌ ˜æ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ˜ÿ äÇã Óÿ ãæÓæã ˜ÑÊÿ ÀیŸ Êæ æÀ Ȫی ÇÓی áÆÿ Àÿ ˜À یÀ ÇÚãÇá Ïیä ÍäیÝ ÇæÑ Ïیä ÊæÍیÏ ˜ی ÚáÇãÊیŸ ÇæÑ äÔÇäیÇŸ ÀیŸ ۔
ãÎÊÕÑ یÀ ˜À Ìæ یÒ Èªی Ïیä ÇáٰÀی ˜ی äÔÇäی ÞÑÇÑ ÇÆÿ ÇÓ ˜ی ÊÚÙیã æ ʘÑیã ÎÏÇ ˜ی ÈÇÑÇÀ ãیŸ ÊÞÑÈ æ ÎæÔäæÏی ˜Ç ÈÇÚË ÈäÊی Àÿ ۔ ÇæÑ یÀ Çی˜ ÇãÑ ãÓáã Àÿ ˜À ÇäÈیÇÁ æ ÇæáیÇÁ ÎÏÇ ¡ Ïیä ÇáٰÀی ˜ی ÑæÔä ÊÑیä ÏáیáیŸ ÇæÑ ÈÒÑÊÑیä äÔÇäیÇŸ ÀیŸ ¡ Ìä ˜ی ÈÏæáÊ ÏäیÇ ãیŸ Ïیä ˜Ç Ñã ÈáäÏ ÀæÇ ۔ ÇæÑ Ïیä ˜Ç Èæá ÈÇáÇ ÀæÇ ۔˜æÆی Ȫی ãäÕÝ ÔÎÕ ÀÑ Ò ÇÓ Óÿ Çä˜ÇÑ äÀیŸ ˜ÑÓ˜ÊÇ ˜À یÛãÈÑ ÇÓáÇã (Õ) ÇæÑ ÇÆãÀ ØÇÀÑیä (Ú) ˜Ç æÌæÏ ÇÓáÇã ˜ی Ïáیá ÇæÑ ÇÓ ˜ی ÚáÇãÊ Àÿ ۔ ÇæÑ Çä ˜ی ÊÚÙیã ˜Ç Çی˜ ØÑیÞÀ یÀ Àÿ ˜À Çä ˜ÿ ÂËÇÑ æ ÞÈæÑ ˜ی ÍÝÇÙÊ ˜ی ÌÇÆÿ ÇæÑ ÇäÀیŸ ÇäÀÏÇã æ äÇÈæÏی Óÿ ÈÇیÇ ÌÇÆÿ ۔
ÍÓÈ Ðیá Ïæ یÒæŸ ˜æ ãÏø äÙÑ Ñ˜ªäÿ Óÿ ÞÈæÑ ÇæáیÇÁ ˜ی ÊÚÙیã æ ʘÑیã ˜Ç ãÓÆáÀ æÇÖÍ Àæ ÌÇÊÇ Àÿ ۔
ÇáÝ۔ ÇæáیÇÁ ÎÏÇ ÇæÑ ÈÇáÎÕæÕ æÀ áæ ÌäÀæŸ äÿ Ïیä ÇÓáÇã ˜ی ÓÑ ÈáäÏی ˜ÿ áÆÿ ÞÑÈÇäی یÔ ˜ی Àæ æÀ ÈáÇ ÔÈÀ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ÇæÑ Ïیä ÎÏÇ ˜ی äÔÇäیÇŸ ÀیŸ ۔
È۔ ÊÚÙیã ˜Ç Çی˜ ØÑیÞÀ یÀ Àÿ ˜À Çä ÈÒÑæŸ ˜ی æÕÇá ˜ÿ ÈÚÏ Çä ˜ÿ ÂËÇÑ æ ã˜ÊÈ ˜ی äÀÏÇÔÊ ˜ÿ ÓÇʪ ÓÇʪ Çä ˜ی ÞÈæÑ ˜ی ÊÚãیÑ ¡äÀÈÇäی ÇæÑ ÍÝÇÙÊ ˜ی ÌÇÆÿ ۔ ÇÓی áÆÿ ÊãÇã ÞæãæŸ ˜ی ÚÙیã ÓیÇÓی ÇæÑ Ïیäی ÔÎÕیÊæŸ ˜ی ÞÈÑیŸ Ìæ Çä ˜ÿ ã˜ÊÈ Ý˜Ñ ˜ی ÚáÇãÊ ÀæÊی ÀیŸ ÇیÓی ÌÀæŸ Ñ ÈäÇÆی ÌÇÊی ÀیŸ ÌÀÇŸ æÀ ÀãیÔÀ ãÍÝæÙ ÑÀیŸ ۔ ÇæÑ Çä ˜ÿ ã˜ÊÈ ˜ی یÇÏ ÊÇÒÀ ÑÀÿ ۔æیÇ Çä ˜ی ÞÈÑæŸ ˜æ ÎÑÇÈی Óÿ ãÍÝæ٠јªäÇ ÇیÓÿ Àی Àÿ ÌیÓÿ Çä ˜ÿ æÌæÏ ÇæÑ Çä ˜ÿ ã˜ÊÈ ˜ی ÍÝÇÙÊ Àÿ ۔ ÇæÑ Çä ˜ÿ ÂËÇÑ ˜æ ÒäÏÀ јªäÿ ˜ی ÚáÇãÊ Àÿ ۔
ÇÓ ÍÞیÞÊ ˜ÿ ÇÏÑǘ ˜ÿ áÆÿ ÖÑæÑی Àÿ ˜À ÓæÑÀٔ ÍÌ ˜ی ªÊیÓæیŸ ÂیÊ ˜æ æÑی ÊæÌÀ Óÿ ÊÝÓیÑ ˜ÑیŸ ۔ ÈیÊ ÇááÀ ÇáÍÑÇã ˜ÿ ÈÚÖ ÒÇÆÑیä ªÑ Óÿ Àی Çäÿ ÓÇʪ ÇæäŠ ˜æ ÞÑÈÇäی ˜ÿ áÆÿ ã˜À áÇÊÿ ÀیŸ ÇæÑ ÇÓ ˜ی ÑÏä ãیŸ ŠÀ Çá ˜Ñ Ýی ÓÈیá ÇááÀ ÞÑÈÇäی ˜ÿ áÆÿ ãÎÊÕ ˜Ñ ÏیÊÿ ÀیŸ ۔ÇæÑ ÇÓÿ ÈÇÞی ÇæäŠæŸ Óÿ ÚáیÍÏÀ јªÊÿ ÀیŸ ۔˜یæä˜À یÀ ÇæäŠ Çی˜ ØÑÍ Óÿ ÎÏÇ Óÿ æÇÈÓÊÀ Àæ یÇ Àÿ ۔ ÇæÑ ÎæÏ ÎÏÇ äÿ ÇÓÿ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ãیŸ Óÿ ÔãÇÑ ˜یÇ Àÿ áÀÐÇ ÓæÑÀ ÍÌ ˜ی ÈÊیÓæیŸ ÂیÊ ˜ÿ ãØÇÈÞ '' æ ãä یÚÙã ÔÚÇÆÑ ÇááÀ '' ˜ÿ ãØÇÈÞ ÇÓÿ ãæÑÏ ÇÍÊÑÇã ÞÑÇÑ ÏیäÇ ÇÀÆÿ ãËÇá ˜ÿ ØæÑ Ñ یÀ áæ ÇÓ Ñ ÓæÇÑ äÀ ÀæŸ ÇæÑ æÞÊ Ñ ÇÓÿ Çäی ¡ ªÇÓ æÛیÑÀ ÇáäÇ ÇÀÆÿ یÀÇŸ ʘ ˜À ÇÓ ãÎÕæÕ ãÞÇã Ñ ÇÓÿ ÐÈÍ ˜Ñ ÏیÇ ÌÇÆÿ ۔ ÌÈ Çی˜ ÇæäŠ ãäیٰ ˜ی ÓÑ Òãیä Ñ ÞÑÈÇäی ˜ÿ áÆÿ ãÎÕæÕ Àæäÿ ˜ی æÌÀ Óÿ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ãیŸ ÏÇÎá Àæ ÌÇÊÇ Àÿ ÇæÑ ÇÓ ˜ÿ áÆÿ ãäÇÓÈ ÊÚÙیã ÖÑæÑی ÀæÊی Àÿ Êæ ˜یÇ یÛãÈÑÕ ¡ÚáãÇÁ ¡ÔÀÏÇÁ ÇæÑ ãÌÇÀÏیä ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ãیŸ Óÿ äÀیŸ ÀیŸ ¿ ÌäÀæŸ äÿ ÒäÏی ˜ÿ ÇÈÊÏÇÆی ÇیÇã Àی ãیŸ ÇäÇ ÓÈ ˜ª ÎÏÇ ˜ی ÑÇÀ ãیŸ æÞÝ ˜Ñ ÏیÇ ÇæÑ ÇÓ ˜ی ÎæÔäæÏی ˜ÿ áÆÿ Ïیä ÇÓáÇã ˜ی ÇیÓی ÎÏãÊ ÇäÌÇã Ïی ˜À ÎæÏ ÎÏÇ ÇæÑÎáÞ ˜ÿ ãÇÈیä æÓیáÀ ÞÑÇÑ ÇÆÿ ÇæÑ ÏÑ ÍÞیÞÊ ÈÔÑیÊ äÿ Ïیä ÎÏÇ ˜æ ÇäÀی ˜ÿ ØÝیá ãیŸ ÀäÇäÇ Àÿ ۔ ˜یÇ Çä ˜ÿ ãÞÇã æ ãäÒáÊ ˜ÿ áÍÇÙ Óÿ Çä ˜ی ÍیÇÊ æ ããÇÊ ãیŸ Çä ˜ی ÊÚÙیã æ ʘÑیã äÀ ˜ی ÌÇÆÿ ¿ ÇÑ ˜ÚÈÀ ¡ ÕÝÇ æ ãÑæÀ ¡ ãäیٰ æÚÑÝÇÊ Ìæ ãŠی ÇæÑ ÊªÑ ˜ÿ ÓæÇ ˜ª äÀیŸ ÀیŸ ۔Ïیä ÎÏÇ Óÿ ÇÑÊÈÇØ ˜ی æÌÀ Óÿ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ãیŸ ÏÇÎá ÀیŸ ۔ ÇæÑ ÀÑ Çی˜ ˜ی Çäÿ ãæÞÚ æ ãÍá ˜ÿ ÇÚÊÈÇÑ Óÿ ÊÚÙیã æ ʘÑیã ÖÑæÑی Àÿ Êæ ȪáÇ ÇæáیÇÁ ÎÏÇ Ìæ Ïیä ÇáٰÀی ˜ÿ ãÈáÛ æãÍÇÝÙ ÀیŸ æÀ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ãیŸ Óÿ ˜یæŸ äÀ ÀæŸ ¡ ÇæÑ Çä ˜ی ÊÚÙیã æ ʘÑیã ˜یæŸ äÀ ˜ی ÌÇÆÿ ¿
Àã یÀÇŸ Ñ ÎæÏ æÀÇÈیæŸ ˜ÿ ÖãیÑ ˜æ ÞÇÖی æ ãäÕÝ ÞÑÇÑ ÏیÊÿ ÀیŸ ۔˜یÇ ÇäÈیÇÁ ˜ÿ ÔÚÇÆÑ ÇááÀ ãیŸ Àæäÿ ˜ÿ ÓáÓáÀ ãیŸ ˜Óی ÞÓã ˜Ç Ô˜ æ ÊÑÏÏ Àÿ ¿ یÇ Çä ˜ÿ ÂËÇÑ ÇæÑ Çä Óÿ ãÑÈæØ ÇÔیÇÁ ˜ی ÍÝÇÙÊ ˜æ Çä ˜ی ÊÚÙیã äÀیŸ Óã̪Êÿ ۔ Çä ˜ی ÞÈÑæŸ ˜ی ÊÚãیÑ ÇæÑ ÕÝÇÆی ˜Ç ÎیÇá јªäÇ ÊÚÙیã æ ʘÑیã Àÿ یÇ Çä ˜ی ÞÈÑæŸ ˜æ ãÓãÇÑ ˜Ñ ÏäیÇ ÊÚÙیã Àÿ ¿
٢۔ ÞÑÂä ˜Ñیã æÇÖÍ ÇáÝÇÙ ãیŸ ÀãیŸ ͘ã ÏیÊÇ Àÿ ˜À یÛãÈÑ ÑÇãی (Õ) ˜ÿ ÇÞÑÈÇ Óÿ ãÍÈÊ Ñ˜ªæ ۔ ÇÑÔÇÏ ÞÏÑÊ ÀæÊÇ Àÿ :
''Þõáú áóÇ ÃóÓúÃóáõßõãú Úóáóíúåö ÃóÌúÑðÇ ÅöáøóÇ ÇáúãóæóÏøóÉó Ýöí ÇáúÞõÑúÈóì'' (ÓæÑÀٔ ÔæÑیٰ ٢٣)
Çÿ ÑÓæá ˜ÀÀ ÏیÌÆÿ ãیŸ Êã Óÿ ÇÌÑ ÑÓÇáÊ äÀیŸ ãÇäÊÇ ãÑ یÀ ˜À ãیÑÿ ÇÞÑÈÇ Óÿ ãæÏÊ Ñ˜ªæ ۔
˜یÇ ÇÀá ÏäیÇ ˜ی äÇÀ ãیŸ ¡ Ìä Óÿ یÀ ÂیÊ ãÎÇØÈ Àÿ ¡ ÎÇäÏÇä ÑÓÇáÊ Óÿ ãÍÈÊ æ ãæÏÊ ˜Ç Çی˜ ØÑیÞÀ Çä ˜ی ÞÈÑæŸ ˜ی ÊÚãیÑ äÀیŸ Àÿ ¿ÍÇáÇä˜À ÏäیÇ ˜ی ÊãÇã ãáÊæŸ ãیŸ یÀ ÑÓã ÇÆی ÌÇÊی Àÿ ÇæÑ ÓÈ áæ ÞÈÑæŸ ˜ی ÊÚãیÑ ˜æ ÕÇÍÈ ÞÈÑ Óÿ ÇÙÀÇÑ ÚÞیÏÊ ˜ی ÚáÇãÊ ÞÑÇÑ ÏیÊÿ ÀیŸ ۔ÇÓی áÆÿ Êæ ÚÙیã ÓیÇÓی æ Úáãی ÔÎÕیÇÊ ˜æ ˜áیÓÇ ¡ یÇ ãÚÑæÝ ãÞÈÑæŸ ãیŸ ÓÑÏ Îǘ ˜ÑÊÿ ÀیŸ ۔ ÇæÑ Çä ˜ی ÞÈÑæŸ ˜ÿ ÇÑÏÑÏ ÏÑÎÊ áÇÊÿ ÀیŸ ۔ ÇæÑ ªæáæŸ ˜ی ÇÏÑیŸ šªÇ˜Ñ Çäی ãÍÈÊ ÇæÑ ÚÞیÏÊ ˜Ç ÇÙÀÇÑ ˜ÑÊÿ ÀیŸ ۔ áی˜ä æÀÇÈیÊ ˜Ç ÇÕá ãÓÆáÀ ÈÛÖ æ ÚÏæÇÊ ãÍãÏ æ Âá ãÍãÏ Õ ÈÇáÎÕæÕ ÎÇÊæä ÌäÊ ÓیÏÀ ÇáäÓÇ ÇáÚÇáãیäؑ ÍÖÑÊ Èی Èی ÝÇØãÊÀ ÇáÒªÑÇ ÓáÇã ÇááÀ ÚáیÀÇ Óÿ ÈÛÖ ˜ی ÇäÊÀÇ Àÿ ÇÓ ÍæÇáÿ Óÿ ÚÇáãی Óäی ÊÍÑی˜ äÿ æÀÇÈیÊ ˜ÿ ÝÊäÿ ˜æ ÚیÇŸ ˜Ñäÿ ˜ÿ áÆÿ Çی˜ æیÈ ÓÇÆŠ ÈäÇÆی Àÿ ÌÓ ãیŸ æÀÇÈیÊ ˜ÿ ÝÊäÿ ˜ی ÊÔÑیÍ ˜Ñ˜ÿ æÀÇÈییæŸ ˜æ Óäی ãÇääÿ Óÿ Çä˜ÇÑ ˜یÇ Àÿ۔ æیÈ ÓÇÆŠ یÀÇŸ ÞÇÑÆیä ˜ÿ ÇÓÊÝÇÏÿ ˜ÿ áÆÿ Ïی ÌÇ ÑÀی Àÿ۔
www.najd2.wordpress.com
ÇæÑ یÀ ÇäÊÀÇ یÀÇŸ ʘ Àä Æی Àÿ ˜À äÀ ÕÑÝ ÇÑیá 1925 ãیŸ æÀÇÈیæŸ Âá ÓÚæÏ äÿ ÎÇÊæä ÌäÊ ÝÇØãÊÀ ÇáÒªÑÇ ÓáÇã ÇááÀ ÚáیÀ ˜Ç ÌäÊ ÇáÈÞیÚ ãیŸ ÑæÖÀ ãäÀÏã ˜ÑæÇیÇ Èá˜À ÐÔÊÀ ÓÇá Ȫی ÎÇÊæä ÌäÊ Èی Èی ÝÇØãÊÀ ÇáÒªÑÇ ÓáÇã ÇááÀ ÚáیÀ Óÿ ãäÓæ ãÓÌÏ ÝÇØãÀ Ó ˜æ ãÓãÇÑ ˜Ñ˜ÿ Âá ÓÚæÏ Óÿ ãäÓæÈ Çј ãیŸ ÊÈÏیá ˜Ñ ÏیÇ یÇ۔۔۔˜یÇ ÍÌÇÒ ã˜À æ ãÏیäÀ ˜ی ÓÑÒãیä ãیŸ Âá ÓÚæÏ ˜ÿ ÇÈÇ æ ÇÌÏÇÏ ÇæÑ ãØáÞ ÇáÚäÇä ͘ãÑÇäæŸ ˜ی ÂËÇÑ ÈäÇäÇ Úیä ÇÓáÇã ÇæÑÂá ÑÓæá Õ ˜ÿ ÂËÇÑ ÍÊی ˜À ãÓÇÌÏ Úیä ˜ÝÑ æ Ôј Àÿ¿¿¿¿ ÇÓ ÓæÇá ˜Ç ÌæÇÈ ÀÑ ÈÇÖãیÑ ÇäÓÇä ÇæÑ ãÓáãÇä ˜æ ÏیäÇ ÀæÇ۔۔æÑäÀ ÇÓáÇã ˜ÿ یÀ äÇã äÀÇÏ Šªی˜ÏÇÑ ÞیÇãÊ ˜ÿ Ïä ÑÓæá Õ ˜æ ˜یÇ ÌæÇÈ ÏیŸ ÿ¡ ÌÈ ÑÓæá Õ äÿ ÊǘیÏ Óÿ یÀ ÇÍÇÏیË ÝÑãÇÆی ʪی ˜À۔۔ÝÇØãÀ Ó ãیÑÿ ÌÑ ˜Ç Š˜šÇ Àÿ ÌÓ ˜Óی äÿ ÇÓ ÝÇØãÀ Ó ˜æ äÇÑÇÖ ˜یÇ ÇÓ äÿ ã̪ ÑÓæá Õ ˜æ äÇÑÇÖ ˜یÇ ÇæÑ ÌÓ äÿ ÑÓæá Õ ˜æ äÇÑÇÖ ˜یÇ ÇÓ äÿ ÇááÀ ˜æ äÇÑÇÖ ˜یÇ۔ÇÓáÆÿ یÀ ÀÑ ãÓáãÇä ˜Ç ÝÑÖ Àÿ ˜À Çäÿ ÚáÇæÀ ÊãÇã ãÓáãÇäæŸ ˜æ ˜ÇÝÑ ˜ÀÀ ˜Ñ Âá ÓÚæÏ ˜ÿ ÇÓ Ùáã æ ÌÈÑ ˜ÿ ÇáÓی ÇæÑ ˜ÝÑ ˜ÿ ÝÊæÄŸ ˜ی Ýی˜ŠÑیæŸ ÌÓ ˜ی æÌÀ Óÿ ǘÓÊÇäی ãÚÇÔÑÀ ÏÀÔÊ ÑÏی ˜ی ȪیäŠ šª ˜Ç Àÿ ÇæÑ ÇÓی ʘÝیÑی æÀÇÈی Ý˜Ñ æ ÏÀÔÊ ÑÏی ˜ی æÌÀ Óÿ ãÓÇÌÏ æ ÈÇÒÇÑ Êæ ˜یÇ ÏÇÊÇ ÏÑÈÇÑ ÑÍãÇä ÈÇÈÇ æ ÈÑی ÇãÇã ˜ÿ ãÒÇÑÇÊ Ê˜ äÔÇäÿ Ñ ÀیŸ¡ ÇÓ ˜ÿ ÎáÇÝ Çäی ÂæÇÒ ÈáäÏ ˜Ñäی ÇÀÆÿ æÑäÀ یÀ ÝÊäÀ ǘÓÊÇäی ãÚÇÔÑÿ ˜æ Ïی㘠˜ی ØÑÍ ÇŠ ÌÇÆÿ Ç ÇæÑ ªÑ ÈÇÊ ۔۔۔ÇÈ ªÊÇÆÿ ˜یÇ ÀæÊ ÌÈ šیÇŸ ˜ Æی ˜ªیÊ۔۔۔۔۔æÇáی ÈÇÊ ÑÀ ÌÇÆÿ ی۔
(ÎÊã ÔÏ Ô˜ÑیÀ)
ÊÍÑیÑ æ ÊÑÊیÈ: ÇیÓ Çی ÈäÔ
|